Kaplamanın ömrü, uygulandığı yüzeye yapışma kabiliyetine önemli ölçüde bağlıdır. Doğru ve kapsamlı yüzey hazırlığının, bir kaplamanın veya yüzey işleminin başarılı bir şekilde uygulanmasına ilişkin en önemli faktörlerden biri olduğu kabul edilmektedir. Bir yüzey profili oluşturmak, kaplamanın yapışmasını iyileştirecek olan alt tabakanın yüzey alanını arttırır. Belirtilenden daha yüksek bir profil, pas oluşumunu önlemek adına tepe noktalarının yeterince kapatılabilmesi için daha fazla kaplama malzemesinin uygulanmasını gerektirecektir.

Yüzeyin Durumunun Değerlendirilmesi
Herhangi bir kaplama uygulanmadan önce ilk adım, yüzeyin doğru profile sahip olup olmadığının ve kirletici maddelerden arınmış olduğunun belirlenmesidir.

Pas Seviyesinin Belirlenmesi
Tipik olarak belirtilen ilk kriter, yüzeyin temizliğidir. Alt tabaka üzerinde herhangi bir işlem yapılmadan önce, yüzeyin durumu ISO 8501-1'de tanımlanan dört pas seviyesinin (A, B, C, D) görsel olarak karşılaştırılması ile belirlenir. ISO 8501-1'de tanımlanan şekilde hadde tufalının veya pasın çıkarılması, alt tabakanın taşlama veya aşındırıcı kumlama ile temizlenmesini gerektirecektir.

Çelik Yüzey Kusurlarının Belirlenmesi
Kaplama ile ilgili herhangi bir hazırlığa başlamadan önce, yüzey kusurları ISO 8501-3'te açıklanan üç hazırlık seviyesine göre giderilmelidir.

Kaynak yerleri, kesilmiş kenarlar ve yüzey kusurları olan diğer alanların hazırlık seviyeleri için oluşturduğumuz kılavuzumuzu indirebilirsiniz:

Yüzeyin Kaplama için Hazırlanması
Yüzey kumlama ile temizlenmeden önce tuzlar, yağ, gres, kesme yağları ve delme bileşikleri gibi kirlerden arındırılmalıdır. İkinci veya üçüncü kat uygulanacağı zaman yüzey daha fazla toz, tuz, ısıl işlem artıkları ve amin ile kontamine olmuş durumda olabilir. Bu durumda yüzey amin blush test kitleri kullanılarak test edilebilir. Bu kirler kumlama ile temizlenemez çünkü çeliğin yüzeyine ince bir tabaka halinde işlemiş durumdadırlar.

Yüzey Temizliği
Yüzey temizliği beş farklı kategoride değerlendirilir:
 • Gözle görülür kirler: yağ, gres, kesme yağları, delme bileşikleri, vs.
 • Toz: kumlama malzemesi, toprak, hava partikülleri, vs.
 • Tuzlar: tüm tuzlar ve özellikle klorür, sülfat ve nitrat iyonları
 • Karbamatlar: özellikle amin blush
 • pH

Yüzey Temizliği testleri ISO 8502'ye uygun olarak yapılmalıdır.

Bresle Yöntemi
ISO 8502-6 ve ISO 8502-9, yüzeydeki çözünebilen kirlilikleri belirlemek için sahada kullanıma uygun olan Bresle Yöntemini açıklar.

Manüel & Mekanik Yüzey Hazırlığı
Yüzeyin bir tel fırça veya kazıyıcı ile temizlenmesi, az miktarda kaplama veya korozyonu giderebilir ancak hadde cürufu veya pası gidermede çok etkili değildir. Elektrikli aletler el aletlerinden daha etkili ve hızlı olsa da yine de istenen yüzey profili minimum düzeyde sağlanabilir.

Koruyucu kaplamaların en yaygın sorunları, bağlantı elemanlarının, somunların, civata ve vidaların yüzey hazırlıklarının yetersiz olmasından kaynaklanır. Aynı zamanda bi-metalik korozyona yol açabilecek malzemelerin bir arada kullanılmasından da kaynaklanabilir. Yapılar, bu problemlerin ortaya çıkmasını önleyecek şekilde metaller kullanılarak tasarlanmıştır.

Yüzeyin açık alanlarında olduğu kadar bağlantı elemanlarının yüzey hazırlığında da aynı özen gösterilmelidir. Yüzeyin bu alanlarında el aletleri kullanılmalıdır.

Aşındırıcı Kumlama
Aşındırıcı kumlama, gerekli yüzey profilini elde edebilmek için en çok kullanılan yöntemdir. Yüzeyi mevcut kaplamadan ve/veya korozyondan arındırmak için büyük kumlama kabinlerinde basınçlı hava ile aşındırıcı malzeme püskürtme yöntemi olarak tanımlanabilir.

Aşındırıcı Malzeme
ISO 11124-1'e göre metalik (M) aşındırıcı kumlama malzemeleri :
Tipik metalik aşındırıcılar: çelik bilye, çelik grit, paslanmaz çelik bilye, kesik tel, bakır cürufu, alüminyum bilye ve çinko bilye. Bazen doğru yüzey profilini elde etmek için bilye ve grit karışımı da kullanılır.

ISO 11126-1'ya göre metalik olmayan (N) aşındırıcı kumlama malzemeleri :
Olivin, Garnet, Staurolit

Aşındırıcı Malzeme Boyutu
Aşındırıcı malzemenin boyutunun kumlama işlemindeki saniye başına darbe sayısı üzerinde önemli bir etkisi vardır, bu nedenle istenen yüzeyi sağlayabilecek en küçük elek boyutundaki aşındırıcı malzemenin kullanılması önerilir. Aşındırıcı malzemenin tane boyutu küçüldükçe aynı hacim için tane sayısı artacak ve dolayısıyla yüzey üzerindeki etkisi daha fazla olacak ve işlem süresi de minimuma inecektir.

Kumlama Sırasında Yapılacak Kontroller
Kumlama sırasında kontrol edilmesi/izlenmesi gereken önemli parametreler: Basınç, Nozul Boyutu (çapı), Ortamın İklim Koşulları, Su veya Aşındırıcı Malzemenin Temizliği ve Klorür Konsantrasyonunun Test Edilmesi

Yüzey Hazırlığı Sonrasında Yapılacak Kontroller
ISO 8501-1'e göre, temizlik seviyeleri ve referans resimler birlikte kullanılarak görünüm tanımlanır.

Yeni çeliğin aşındırıcı kumlama temizliği için dört temizlik seviyesi bulunmaktadır: Sa 1, Sa 2, Sa 2½ ve Sa 3

Hangi temizlik seviyesinin gerekli olduğunu kaplamanın şartnamesinde yer alacaktır. Temizlenen yüzeyi değerlendirmek için standarttaki uygun fotoğraflarla karşılaştırma yapılmalıdır. Dikkat edilmesi gereken konu bu standartların profil standartları değil, yüzey temizliği standartları olduğudur, genellikle bu ikisi karıştırılmaktadır.

Yüzey Profilinin veya Pürüzlülüğün Ölçülmesi
Çelik için yüzey profili, yüzeyin en yüksek ve en derin noktaları arasındaki yüksekliğin ölçümüdür. Yüzeyde bir profil oluşturulması ile malzemenin toplam yüzey alanı önemli ölçüde artar. Profil arttıkça yüzey alanındaki artış da fazlalaşır. Bu sayede profil, kaplama için daha büyük bir yüzey alanı sağlayarak kaplama yapışmasının artmasına olanak tanır.

Yüzey komparatörleri, yeni kumlanmış profilleri ISO 8503-1 ve ISO 8503-2'ye göre önceden tanımlanmış profillerle karşılaştırmak için kullanılır.

BROCOAT MÜHENDİSLİK YÜZEY HAZIRLIĞI PROJELERİ

İlgili Standartlar

ISO 8501 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Yüzey Temizliğinin Görsel Değerlendirmesi
ISO 8501-1 : Kaplanmamış çelik malzeme yüzeylerinin ve önceki kaplamasının kaldırılmasından sonraki çelik malzeme yüzeylerinin pas seviyeleri ve hazırlık seviyeleri
ISO 8501-2 : Kaplanmış çelik yüzeylerin önceki kaplamasının kısmen kaldırılmasından sonraki yüzeylerinin hazırlık seviyeleri
ISO 8501-3 : Kaynak yerleri, kesilmiş kenarlar ve yüzey kusurları olan diğer alanların hazırlık seviyeleri
ISO 8501-4 : Yüksek basınçlı su püskürtmeyle bağlantılı olarak başlangıç yüzey şartları, hazırlık seviyeleri ve ani paslanma seviyeleri

ISO 8502 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Yüzey temizliğinin değerlendirilmesi için testler
ISO 8502-2 : Temizlenmiş yüzeylerdeki klorürün laboratuvarda tayini
ISO 8502-3 : Boyamak için hazırlanmış çelik yüzeyler üzerindeki tozun değerlendirilmesi (basınca duyarlı bant yöntemi)
ISO 8502-4 : Boya uygulaması öncesinde yoğunlaşma olasılığı tayini ile ilgili kılavuz
ISO 8502-6 : Boyanacak yüzeylerdeki çözünebilen kirliliklerin örneklenmesi - Bresle yöntemi
ISO 8502-9 : Suda çözünebilen tuzların iletkenlik tayini için saha yöntemi

ISO 8503 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Kumlanarak temizlenmiş çelik malzeme yüzeylerin pürüzlülük karakteristikleri
ISO 8503-1 : Aşındırıcı ile kumlanarak temizlenmiş yüzeylerin değerlendirilmesi amacıyla ISO yüzey profil komparatörlerinin şartnamesi ve tanımı
ISO 8503-2 : Kumlanarak temizlenmiş çeliklerin yüzey profili seviyeleri için yöntem - Komparatör prosedürü
ISO 8503-3 : ISO yüzey profil komparatörlerinin kalibrasyonu ve yüzey profilinin tayini için yöntem - Odaklamalı mikroskop yöntemi
ISO 8503-4 : ISO yüzey profil komparatörlerinin kalibrasyonu ve yüzey profilinin tayini için yöntem - Stilus cihazı
ISO 8503-5 : Yüzey profilinin tayini için Replica bant yöntemi

ISO 8504 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Yüzey hazırlama yöntemleri
ISO 8504-1 : Genel prensipler
ISO 8504-2 : Aşındırıcı kumlama temizliği
ISO 8504-3 : Elle ve elektrikli aletlerle temizlik

ISO 12944 - Boyalar ve vernikler - Çelik yapıların koruyucu boya sistemleriyle korozyona karşı korunması
ISO 12944-3 : Tasarım kriterleri
ISO 12944-4 : Yüzey türleri ve yüzey hazırlığı

ISO 11124 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Metalik kumlama temizliği aşındırıcıları şartnamesi

ISO 11125 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Metalik kumlama temizliği aşındırıcıları için test yöntemleri

ISO 11126 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Metalik olmayan kumlama temizliği aşındırıcıları şartnamesi

ISO 11127 - Boya ve İlgili Ürünler Uygulanmadan Önce Çelik Yüzeylerin Hazırlığı – Metalik olmayan kumlama temizliği aşındırıcıları için test yöntemleri

ASTM D 4940 - Kumlama temizliği aşındırıcılarının suda çözünür iyonik kontaminasyonunun iletkenlik analizi için standart test yöntemi